BAR
Jedini crnogorski grad na dvije čarobne obale, okružen bistrim morem i jezerima. Zaokupljen planinskim kamenom i osvijetljen mediteranskim suncem, Bar je jedinstvena oaza crnogorskog primorja, u kojoj možete pobjeći od užurbanog civilizacijskog tempa i predahnuti se uz zvuk talasa i opojnih mirisa prirode. Bez obzira na koji način dođete u Bar, dočekat će vas netaknuta priroda i gostoljubivi ljudi.
Slikoviti planinski vrhovi prekrivaju dolinu Bara, a brojna zanimljiva naselja, pješčane plaže i beskrajno plavetnilo otvorenog mora vraćaju goste u ovaj ambijent. Čitava opština Bar jedinstveno je turističko odredište za odmor i rekreaciju koje obogaćuje i mijenja živote. Priroda je Baru obdarila najraznovrsnijim i najljepšim geografskim atributima, kao i bogatstvom svega što Mediteran može dati. Sunce, topla i čista voda, blagotvorno zračenje peščanih plaža, čine skup elemenata koji privlače osvajače modernog doba – turiste.
Područje Bara nalazi se u jugoistočnom dijelu Crne Gore, između Jadranskog mora i Skadarskog jezera i prostire se na površini od 505 km2, od čega je zemljište 470 km2. Općina se nalazi između 42 ° 6 ‘i 19 ° 6’ geografske širine.
Bar ima više od 46 kilometara obale, sa dvadesetak plaža, dugačko oko devet kilometara. Općina Bar takođe ima 128 km Skadarskog jezera i 65 km obale jezera.
Najveće područje sliva općine Bar je Međurečka rijeka (32,4 km) i ona je na prvom mjestu po dužini vodotočne mreže (21,9 km). Rijeke Rikavac, Željeznica i Botun ulijevaju se u Jadransko more, te u Skadarsko jezero Crmnicu, Orahovšticu i Mlinšticu.
Geografski položaj opštine je vrlo povoljan, jer se nalazi u najjužnijem delu Jadranskog mora, koji gravitira kontinentalnom zaleđu Crne Gore, Srbiji, Makedoniji, kao i centralnoj, jugoistočnoj i istočnoj Evropi, južnoj Italiji, severnoj i sjeverozapadnoj Albaniji.
Ovaj geografski položaj direktno je utjecao na klimu, sastav tla, karakter flore i faune. Također je odredio razvoj turizma kao strateške grane privrede, ali i prometne, demografske, kulturne i druge razvojne karakteristike Bara.
Što vidjeti?
Stari Bar
Stari Bar je jedno od najstarijih naseljenih mjesta u Crnoj Gori i grad duge i burne istorije, oko kojeg su brojne vojske i osvajači polomili koplja.
Izgrađen u mestu neobičnom za obalne gradove, na nekoliko kilometara od obale, Stari Bar se nalazi na brdu Londš, u podnožju planine Rumija.
U italijanskim i engleskim spisima Stari bar je poznat kao Antivari, dok se na latinskom jeziku naziva i Antibarium.
Okružen s tri strane neprohodnim liticama, grad je na ovom mjestu izgrađen prvenstveno radi lakše obrane i pristupa svježoj pitkoj vodi, koja se gradu dostavljala sa sjevera, akvaduktom iz 14. do 16. stoljeća.
Zidine i gradska citadela, koja je služila isključivo za odbranu grada, branili su interese Vizantije na ovom području do 1054, kada je grad postao dio Dukle, pod vlašću Mihaila I. Kasnije je grad prešao u ruke srpske dinastije Nemanjića, kada je postala deo srpskog carstva.
U burnim periodima koja su uslijedila, grad je prelazio iz ruke u ruku brojnim osvajačima, uključujući Mlečane, Mađare, a 1571. pao je u ruke Turaka, u njihovoj kampanji protiv Zapadnog Balkana.
1878. godine, nakon duge opsade i bombardovanja grada od strane crnogorske vojske, tokom kojih je grad bio teško oštećen, zbog eksplozije akvadukta i prekida vodovoda u gradskom garnizonu, Turci su predali grad i Crnogorsko vojska ušla u oslobođen Bar.
Grad se tokom stoljeća svog postojanja stalno gradio i proširio, a danas se u njemu mogu vidjeti ostaci građevina različitih arhitektura i utjecaja. Najstariji dio grada je dio oko kapije, koji se nalazi na izbočenoj stijeni, dok unutrašnjost grada čuva ostatke brojnih crkava iz različitih razdoblja.
Tako se mogu vidjeti ostaci romansko-gotske katedrale svetog Jurja, kao i dvije gotske crkve, sv. Katarine i sv. Venerande.
U zapadnom delu grada čuvaju se ostaci crkve Svetog Nikole za koju se veruje da je u 13. veku podigla Jelenu Anžujsku, ženu srpskog kralja Uroša.
Najbolje sačuvana vjerska građevina je crkva Svetog Jovana Vladimira koja se nalazi u centru grada.
Stanovništvo Starog Bara uglavnom se bavilo zanatstvom, trgovinom i maslinarstvom, i zbog toga su tokom istorije često bili žrtve bezobzirnih gusara iz susjednog Ulcinja, nadaleko poznatih po svojim zvjerstvima i kampanjama pljačke.
Stari Bar su oduvijek posjedovali stanovnici. Kad je potres 1979. godine uništio akvadukt i prekinuo vodosnabdijevanje grada, stanovnici su se počeli seliti u novi grad Bar, sagrađen na obali mora, uz luku.
Obnavljanjem akvadukta ljudi su se počeli vraćati u Stari Bar, vraćajući život na ovo mjesto i čuvajući tradiciju ljudi koji žive na ovom području, od 8. vijeka prije nove ere.
Vinogradi i vinski podrumi
Crmnica je dom Vranca i najpoznatiji vinogradarski kraj, sa najdužom tradicijom u proizvodnji vina u Crnoj Gori. Brojni su vinogradi u selima uz Skadarsko jezero i na obroncima Sutormana, Sozine, Rumije i drugih barovskih planina. Lokalne vinarije imaju dugu porodičnu tradiciju u proizvodnji vranaca – autohtone crnogorske sorte vina. Vranačke vinove loze zasađene su na specifičnim terenima stepenastih terasa i prostiru se od 270 m do 700 m nadmorske visine.
U selima u regiji Skadarskog jezera tradicija izrade vina stara je više od 500 godina. U autentičnom ambijentu nalaze se vinarije gdje posjetitelji mogu kušati vrhunska vina i specijalitete domaće kuhinje, upoznati običaje, uživati u prirodnim ljepotama i kulturno-povijesnim atrakcijama.
Stara maslina na Mirovici i maslinjaci
Područje Bara poznato je po maslinovim stablima kojih ima više od 100.000, a većina je stara više od hiljadu godina. Stara maslina, simbol Bara, najstarije je stablo u Evropi, živi 2.242 godine. Nalazi se u naselju Mirovica, na petom kilometru od Bara ka Ulcinju. Ovaj spomenik prirode je stariji od ijednog pisanog spomenika o Baru i njegovim žiteljima. Stara maslina na Mirovici je spomenik prirode zakonom zaštićen 1963. godine. Obim stabla je 10 m. Legenda govori da su se oko masline okupljale zavađene porodice kako bi se tu izmirile.
Zanimljivo je kazivanje o barskim maslinjacima – nijedan mladić nije mogao da se oženi ako prethodno ne zasadi određeni broj maslinovih mladica. U Starom Baru je još 1927. godine postojala ,,Uljara braće Marić“ gdje se dnevno prerađivalo i do 20 tona maslina i proizvodilo poznato barsko ulje, koje se izvozilo za Ameriku, Francusku i Njemačku.
Drveće maslina nalazi se na gotovo cijelom području Bara, a najviše ih je u Mrkojevićima. Najviše ih ima u maslinicima u dijelu Komina u blizini obalne radio stanice, u Utjehi, u Ravanju od Velikog Pijeska do Pečurice preko Dubrave, ali i u Sutomoru, u Miljevcima, te u Šušnju, Dabanovu i Zaljevu. Najstarija stabla maslina nalaze se na Kominu, a zanimljivo je da je u Ravni otkriven skoro čitav maslinik, sa dvadesetak vrlo starih stabala.
Po drveću poput Starog maslina, Bar je prepoznatljiv na cijelom Balkanu i u Evropi. Stabla maslina u baru imaju ambijentalnu vrijednost, a barovi maslinika proglašeni su jednim od najljepših ambijenata u Crnoj Gori.
Džidarin je jedan od najvećih, najljepših i najcjenjenijih maslinika u Baru, do kojeg se ne može doći automobilom, ali zasad samo šetajući starim kaldrmom koji vodi kroz maslinike. Staza je pogodna za konje i magarce, koji se ovdje koriste za prijevoz ubranih maslina i za prijenos sredstava za agrotehničke mjere. Udruženje uzgajivača maslina Bar označilo je ovaj kompleks kao “Staze maslina”, gdje turisti mogu posjetiti ovo naše prirodno blago, koje se nalazi nekoliko stotina metara od zidina Starog grada. Monumentalna i ambijentalna vrijednost Džidžarina, zajedno s ostacima starog grada Bara, kamenim mostovima i mlinovima, jedna je od posebno zanimljivih turističkih mikro jedinica i vrijedan doprinos budućoj izletničkoj, turističkoj, pa čak i ekonomskoj valorizaciji. povijesni maslinik.
Prilikom izgradnje maslinika u Džidarinu, 2016. godine otkriveni su ostaci srednjovjekovne crkve – kapela, skrivena u gomili divljih biljaka, zemlje i zaborava, za koju se pretpostavlja da je nastala u 13. vijeku i bila je posvećena do Saint Urbana.
